لنز داخل چشمی چندکانونی (Intraocular Multifocal Lens) نوعی لنز مصنوعی است که معمولاً در جراحی آب مروارید یا اصلاح دید کاشته می‌شود. این لنزها به‌طور دائمی داخل چشم قرار می‌گیرند و به بیماران کمک می‌کنند تا بدون نیاز به عینک، دید واضحی در فواصل نزدیک، میانی و دور داشته باشند.
انواع لنزهای داخل چشمی: مونوفوکال، چندکانونی (مولتی‌فوکال) و توریک
لنزهای IOL به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
۱٫ لنزهای تک‌کانونی (Monofocal IOL)
- عملکرد: تنها در یک فاصله خاص (معمولاً دید دور) تمرکز دارند.
- برای چه کسانی مناسب‌اند؟
افرادی که بیشتر به دید دور نیاز دارند و مشکلی با استفاده از عینک برای مطالعه یا دید نزدیک ندارند. - مدت ماندگاری: دائمی (تا آخر عمر در چشم می‌ماند).
- عوارض احتمالی:
نیاز به عینک برای دید نزدیک یا کار با رایانه. احتمال بسیار کم تاری دید یا دید هاله‌ای. - قیمت تقریبی: حدود ۱۰۰ تا ۳۰۰ دلار در کشورهای مختلف (بدون هزینه عمل جراحی).
- قیمت در ایران در زمانهای مختلف متفاوت بوده است و در مقطعی با دلار ۴۰۰۰ تومانی به مصرف کننده(بیمار) فروخته می شده است.
۲٫ لنزهای چندکانونی(Multifocal)
- عملکرد: تمرکز در چند فاصله مختلف (نزدیک، میانه، دور).
- برای چه کسانی مناسب‌اند؟
کسانی که دوست ندارند بعد از عمل از عینک استفاده کنند و می‌خواهند در تمام فواصل دید خوبی داشته باشند. - مدت ماندگاری: دائمی.
- عوارض احتمالی:
- دیدن هاله دور نورها (خصوصاً شب).
- عادت کردن به نوع دید ممکن است چند هفته طول بکشد.
- گاهی کیفیت دید در شب کمی کاهش می‌یابد.
- قیمت تقریبی: بین ۸۰۰ تا ۱,۵۰۰ دلار. قیمت در ایران در زمانهای مختلف متفاوت بوده است و در مقطعی با دلار ۴۰۰۰ تومانی به مصرف کننده(بیمار) فروخته می شده است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد لنز مولتی فوکال اینجا کلیک کنید.
۳٫ لنزهای تطابقی (Accommodative IOL)
- عملکرد: با حرکت عضلات داخل چشم، توانایی تغییر فاصله کانونی دارند (مانند لنز طبیعی چشم).
- برای چه کسانی مناسب‌اند؟
افرادی که زندگی فعالی دارند و می‌خواهند دید نسبتاً خوبی در فاصله‌های مختلف داشته باشند، بدون اینکه چندکانونی بودن لنز مزاحم‌شان شود. - مدت ماندگاری: دائمی.
- عوارض احتمالی:
- کارایی کامل ممکن است در همه افراد حاصل نشود.
- همچنان ممکن است گاهی نیاز به عینک باشد.
- قیمت تقریبی: حدود ۱,۲۰۰ تا ۲,۰۰۰ دلار. قیمت در ایران در زمانهای مختلف متفاوت بوده است و در مقطعی با دلار ۴۰۰۰ تومانی به مصرف کننده(بیمار) فروخته می شده است.
۴٫ لنزهای آستیگماتیسم‌دار (Toric IOL)
- عملکرد: تصحیح آستیگماتیسم (نامنظمی قرنیه) + دید دور یا نزدیک.
- برای چه کسانی مناسب‌اند؟
کسانی که آستیگماتیسم متوسط تا شدید دارند. - مدت ماندگاری: دائمی.
- عوارض احتمالی:
- اگر لنز بچرخد، ممکن است آستیگماتیسم اصلاح نشود.
- در برخی موارد نیاز به اصلاح مجدد یا عینک باقی می‌ماند.
قیمت تقریبی: حدود ۱,۰۰۰ تا ۱,۵۰۰ دلار. قیمت در ایران در زمانهای مختلف متفاوت بوده است و در مقطعی با دلار ۴۰۰۰ تومانی به مصرف کننده(بیمار) فروخته می شده است.
نکات مهم برای انتخاب لنز مناسب:
- نیازهای فردی: اگر بیشتر مطالعه می‌کنید یا رانندگی شبانه دارید، نوع لنز انتخابی فرق می‌کند.
- بودجه مالی: لنزهای پیشرفته‌تر معمولاً تحت پوشش بیمه نیستند.
- سبک زندگی: فعالیت‌های روزانه (مانند ورزش، مطالعه، کار با موبایل) در انتخاب نوع لنز بسیار مؤثر است.
مشورت با جراح: انتخاب لنز حتماً باید با مشورت چشم‌پزشک انجام شود چون هر فرد شرایط متفاوتی دارد.
۵٫لنزهای فیکیک داخل چشمی (Phakic IOLs)
- برخلاف لنزهای قبلی که پس از برداشتن لنز طبیعی چشم (مثلاً در عمل آب‌مروارید) جایگزین می‌شوند، لنزهای فیکیک (Phakic IOL) بدون برداشتن لنز طبیعی، در جلوی آن قرار می‌گیرند.
- این لنزها برای اصلاح عیوب انکساری شدید مانند نزدیک‌بینی (میوپی)، دوربینی (هایپروپی) یا آستیگماتیسم استفاده می‌شوند.
- معمولاً برای کسانی تجویز می‌شوند که به دلایل مختلف (مثلاً نازکی قرنیه) نمی‌توانند لیزیک یا PRK انجام دهند.
🧩 انواع لنزهای فیکیک IOL و مقایسه
۱٫ لنز آرتیزان (Artisan / Verisyse)
- محل قرارگیری: در جلوی عنبیه (قسمت رنگی چشم) و با دو گیره به عنبیه متصل می‌شود.
- مناسب برای چه کسانی است؟
- افرادی با نزدیک‌بینی یا دوربینی بالا که گزینه لیزیک نیستند.
- سن بالای ۲۱ سال با شماره چشم ثابت.
- مدت ماندگاری: معولا دائمی است ولی در صورت لزوم و ضرورت( مانند ایجاد آب مروارید یا افزایش فشار چشم یا احتمال کاهش سلولهای قرنیه) نیاز به خارج کردن از چشم دارند.
- عوارض احتمالی:
- آسیب به سلولهای قرنیه در درازمدت.
- التهاب یا افزایش فشار چشم (گلوکوم).
- دیدن هاله یا نور پخش‌شده در شب.
- قیمت تقریبی (لنز به تنهایی):
حدود ۱,۰۰۰ تا ۲,۰۰۰ دلار (برای هر چشم) – بسته به کشور و مدل.- قیمت در ایران در زمانهای مختلف متفاوت بوده است و در مقطعی با دلار ۴۰۰۰ تومانی به مصرف کننده(بیمار) فروخته می شده است.
۲٫ لنز ICL (Implantable Collamer Lens – مارک Visian)
- محل قرارگیری: بین عنبیه و عدسی طبیعی (در فضای پشتی چشم).
- مناسب برای چه کسانی است؟
- افرادی با نزدیک‌بینی شدید (گاهی تا -۲۰ دیوپتر!)
- کسانی که قرنیه نازک دارند یا برای لیزر مناسب نیستند.
- افراد ۲۱ تا ۴۵ سال با شماره ثابت.
- مدت ماندگاری: معولا دائمی است ولی در صورت لزوم و ضرورت( مانند ایجاد آب مروارید یا افزایش فشار چشم یا احتمال کاهش سلولهای قرنیه) نیاز به خارج کردن از چشم دارند.
- عوارض احتمالی:
- افزایش فشار چشم (در موارد نادر).
- آب‌سیاه (گلوکوم).
- تشکیل آب‌مروارید زودرس در موارد خاص.
- نیاز به ایجاد سوراخ کوچک در عنبیه (یعنی “iridotomy” با لیزر یا دستی) برای جلوگیری از افزایش فشار چشم.
- قیمت تقریبی (لنز):
حدود ۱,۵۰۰ تا ۲,۵۰۰ دلار برای هر چشم.- قیمت در ایران در زمانهای مختلف متفاوت بوده است . بطور مثال این لنز ها در مقطعی با دلار ۴۰۰۰ تومانی این به مصرف کننده(بیمار) فروخته می شده است.
